Stad Brussel vernoemt twee nieuwe straten naar vrouwen: Bessie Coleman en Ingrid Daubechies

Bessie Coleman, pionier van de luchtvaart

In deze wijk in Haren, op enkele honderden meters van Vlaanderen en de luchthaven van Zaventem, verwijzen verschillende straatnamen al naar de luchtvaart, zoals de Vliegveldstraat. De vroegere Vliegveldstraat wordt geschrapt: de nieuwe straat sluit erop aan en vervangt ze.

Elke nieuwe wijk en elke nieuwe straat biedt zo de kans om een naam te kiezen die aansluit bij de geschiedenis, de context en de identiteit van de plek. Tegelijk blijft de Brusselse straatnaamgeving vandaag sterk onevenwichtig: het overgrote deel van de straten draagt nog altijd mannennamen, een weerspiegeling van eeuwen waarin vrouwen grotendeels onzichtbaar bleven in de publieke ruimte.

Anaïs Maes, schepen van Stedenbouw en Openbare Ruimte:
​“Voor mannen komt inspiratie bijna vanzelf, omdat hun geschiedenis uitvoerig is vastgelegd en erkend. Voor vrouwen ligt dat anders. Hun trajecten, die nochtans even betekenisvol zijn, moeten actief worden opgezocht, benoemd en gewaardeerd. Tijdens die zoektocht, in de geschiedenis van de luchtvaart en haar vrouwelijke pioniers, ontdekten we het uitzonderlijke parcours van Bessie Coleman. Haar verhaal herinnert ons eraan hoeveel extra obstakels vrouwen moesten en nog steeds moeten overwinnen om toegang te krijgen tot dezelfde rechten en kansen als mannen.”

​Wie was Bessie Coleman ?

Bessie Coleman (1892-1926) was de eerste Afro-Amerikaanse en inheems Amerikaanse vrouwelijke piloot. Omdat ze in de Verenigde Staten geweigerd werd door vliegscholen vanwege haar huidskleur en haar geslacht, trok ze alleen naar Frankrijk, waar ze in 1921 haar internationaal pilotenbrevet behaalde. Terug in de VS werd ze stuntpilote en gebruikte ze haar bekendheid om discriminatie aan te klagen die vrouwen, en in het bijzonder zwarte vrouwen, uitsloot van luchtvaartopleidingen.

Ze weigerde op te treden op gesegregeerde luchtshows en gaf tal van lezingen om jongeren, vooral meisjes, aan te moedigen een carrière in de luchtvaart te overwegen. Ze droomde ervan een vliegschool op te richten die toegankelijk was voor Afro-Amerikanen, vrouwen en mannen, maar kwam om het leven bij een ongeval tijdens een testvlucht, veroorzaakt door een mechanisch defect.
​

Ingrid Daubechies, de " moeder van de JPEG "

Zonder Ingrid Daubechies zouden onze foto’s er wellicht wazig uitzien, veel opslagruimte innemen of moeilijk te delen zijn. Dankzij haar baanbrekend onderzoek naar wavelets werd het JPEG-formaat mogelijk, een revolutie in beeldverwerking en -compressie wereldwijd. Haar werk heeft dus een grote invloed op ons dagelijkse leven en verdient erkenning.

Ingrid Daubechies is een Belgische wiskundige van wereldfaam. Ze bracht het grootste deel van haar carrière door in de Verenigde Staten, eerst aan Princeton University en later aan Duke University, waar ze vandaag nog steeds actief is. Ze was de eerste vrouw die het voorzitterschap van de American Mathematical Society bekleedde en speelde een sleutelrol in de ontwikkeling van moderne methodes voor beeld- en signaalanalyse. Tegelijk zette ze zich sterk in voor meer vrouwen in de wetenschappen.

Haar naam werd gekozen voor een van de straten in de toekomstige ZIR4-wijk, waar ook de nieuwe school Isala Van Diest zal worden gebouwd, genoemd naar de eerste vrouwelijke arts van België. Door een straat te vernoemen naar een levende, erkende wetenschapster krijgen jongeren, meisjes én jongens, een toegankelijk en inspirerend rolmodel in de wereld van wetenschap en wiskunde.

​

Anaïs Maes : “De Stad Brussel kiest er bewust voor om een vrouw tijdens haar leven te eren. De traditionele regel om pas minstens vijftig jaar na het overlijden een straatnaam toe te kennen, werkt historisch in het nadeel van vrouwen. Hun publieke en institutionele erkenning kwam later, en dat extra wachten bestendigt een bestaande ongelijkheid. Ingrid Daubechies heeft haar vakgebied en ons dagelijks leven al diepgaand beïnvloed. Er is geen enkele reden om nog tientallen jaren te wachten om haar werk te erkennen.”

Het Kruisenpark

Op de ZIR4-site in Neder-Over-Heembeek heeft de Stad Brussel ook de naamgeving goedgekeurd van een nieuw driehoekig park, dat de naam “Het Kruisenpark” zal dragen. Deze keuze past binnen een logica van territoriale en symbolische samenhang: de site ligt in de nabijheid van de Vuurkruisenlaan en de Oorlogskruisenlaan, en ook vlak bij de school “À la croisée des chemins”. De verwijzing naar de “kruisen” roept zo zowel de geografische ligging van de plek op, haar verkeersassen, als het idee van ontmoeting, doorgang en verbinding tussen de wijken.